Kuşadası Mübadele Evi
Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi, 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması’na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı’nın kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine tehcir ve zorunlu göçe tabi tutmasına verilen addır. Göçe tabi tutulan kişilere ise mübadil denir.
“Nerelisin ?” diye sorulduğunda en kısa cevap , ” doğduğum ve büyüdüğüm , çocukluğum ve gençliğimin geçtiği yer ” olarak tanımlanır.
Anavatan ‘a geldikleri günden itibaren komşu vatana duyulan hasret ile bir çok il ve ilçede dernek , vakıf altında birleşen Mübadiller Aydın da , Didim , Güzelçamlı ve Kuşadası ile Germencik- Mursallı da dernek çatısı altında toplanarak ortak anılar ortak dostlar ve yaşanan acı tatlı geçmiş ortak anıları yad ediyorlar.
Bu derneklerden biri de, 2008 yılında kurulan tam adıyla “Kuşadası Selanik Mübadillleri ve Rumeli Göçmenleri Derneği” . İlçe merkezinde Camiatik mahallesi İki oluklu semti Yıldırım Caddesi’nde bulunan tarihi bir konakta faaliyetini sürdüren derneğin başkanlığını Ahmet Altunsay yürütüyor.
Çeşitli alt zümreler oluşturularak her hafta bir faaliyetin bu zümreler eliyle yapıldığı yazarlar, şairler, mübadale tanıklarının yaşanmış aile öyküleri ile düzenlenen etkinliklerde Kuşadası ve çevresindeki mübadiller bir araya geliyorlar.
Gönüllü olarak hazırlanan ikramlar ile daha da keyifli sohbetlerin yapıldığı konağın , zemin katında idari bina , kütüphane ve mutfak ile ikinci el eşya satış bölümü yer alıyor. 1. katı ise “Mübadil Anıevi”ne dönüştürülmüş .Mübadele günlerini yansıtan her türlü eşyanın yer aldığı salon ve odalarda , giysiler, fotoğraflar , anıevine bağışlanan objeler ile 100 yıllık mübadelenin öyküsü ziyaretçilere sunuluyor .
“Her ay bir konuk” zümresinin başkanı Ziraat Mühendisi Hüseyin Yılmaz mübadil anılarını anlatan , kitap yazan konukları misafir ediyor. Üyelerinin doğum günü, 23 Nisan , 19 mayıs, 30 Ağustos ve 29 Ekim gibi Milli bayramlarda özel anma toplantıları yapılan dernek tüm giderlerini aidatlar ve bağışçı gönüllülerden karşılıyor.
Düzenledikleri Mutfak ve gastronomi etkinliği, mübadil mutfağı , iki yakadan ezgiler sunan Mübadil Korosu ile hayli ilgi toplayan Kuşadası Mübadil Derneği bir şölen tadında etkinlikleri ile tüm Kuşadası ve Aydın’ın ilçelerindeki vatandaşların büyük ilgisini çekmeyi sürdürüyor.
Mehmet Özçakır