Ayşe Teyze’nin kumaş ekonomisi

Enflasyon nedeniyle artan fiyatlar vatandaşı her alanda tasarrufa yönlendirdi. Bu durum en önemli gider kalemlerinden biri olan kıyafet alışverişine de yansıdı. Alışveriş bütçesini kısmak isteyen vatandaşlar için eski kıyafetlerin değeri artmış, terzilerde yama ve tadilat mesaisi başlamıştı. Hazır giyim ürünlerin çok pahalı olmasından yakınan vatandaşlar şimdi de çareyi kumaş alarak dikim yapmakta buldu. Esnaf da vatandaşın son dönemde ekonomik sebeplerle kumaş alışverişine yöneldiğini belirterek, hazır giyime göre kumaşla dikim yapmanın daha kârlı olduğunu söyledi.

Posta’da yayınlanan habere göre ürün fiyatlarındaki artışa bağlı olarak alım gücünün azaldığını belirten 30 yıllık kumaşçı Tahir Özer, “Dışarıdan ithal ürün kumaşların gelmesi ve işçiliğin yüksek olması nedeniyle insanlar artık mağazadan kıyafet alımlarını azaltmaya başladı. Zira bu kumaşlar daha gelirken bile oldukça pahalıya geliyor. Bu nedenle vatandaş kıyafet ihtiyacını kumaş alıp kendisi dikerek veya terziler aracılığıyla gidermeye çalışıyor” dedi. Özer, kumaş fiyatlarının ise kalitesine göre değişebildiğini anlattı.

Tüketicilerin aldığı kumaşları kendilerinin dikebildiğini ya da mahallelerindeki terzilere götürdüğünü ifade eden Özer, “Hatta istediği elbiseyi akrabasına diktiren dahi var. Çünkü bizim kültürümüzde birçok ev kadını dikiş de yapabiliyor. Ben bunun geçici bir akım olduğunu düşünüyorum. Yani insanlar bu enflasyonist ortamdan bütçelerini korumak için bu şekilde bir önlem alma yoluna gidiyorlar” diye konuştu.

Kumaşların genelde pazardan ya da kumaş mağazalarından alındığını ifade eden Özer, şöyle konuştu: “Tüm Türkiye’de bunu yapan vatandaşların sayısı arttı. Böylece örneğin 5 bin liralık bir elbiseyi satın almak yerine kumaşını alıp diktiren bir kişinin maliyeti 2 bin lira ila 2 bin 500 lira arasında oluyor. Böylece en az yüzde 50 civarı kâr etmiş oluyor. Tabii bunu sadece vatandaşlar değil, kayıtdışı ticaret yapan kişiler de uyguluyor. Küçük bir atölyesi olan biri, bilindik bir modeli kopyalayıp üreterek markasız ve kayıtdışı ticaret yapıyor. Bunun önlenmesi gerekiyor.”

Pazardan metresi 50-60 liradan başlayan kumaşları alan vatandaşların bazıları da terzinin yolunu tutmak yerine kendileri dikiş yapmayı öğrendi. Pazara kumaş alarak ihtiyaçlarını gideren bir vatandaş, şunları söyledi: “Mağazalardaki fiyatlar malum sürekli artıyor. Üstelik artık işçilik de kumaş da eski kalitesinde değil. Bir gömlek bile 1.000 lira olmuş. Pazarda istediğim kalitede kumaşları çok daha uyguna alıyorum. Önceden dikiş bilmiyordum belediyelerin ücretsiz kurslarına gidip eğitim aldım. İlk olarak masa örtüsü filan dikerek başladım. Geçen kış oğluma mont bile diktim. Bu sayede hem bir uğraşım oluyor hem de ev bütçesine bir katkıda bulunuyorum.”